ماجرای پایان قهر 50 ساله آمریکا و کوبا
پس از بیش از پنج دهه روابط خصمانه و سرد سرانجام دو کشور آمریکا و کوبا روابط دیپلماتیک خود را از سرگرفتند.
هفدهم دسامبر گذشته بود که «باراک اوباما»، رئیس جمهوری آمریکا و «رائول کاسترو»، همتای کوبایی وی از قصد دو کشور جهت پایان دادن به دشمنی دیرینه خود و از سرگیری روابط دیپلماتیک خبر دادند تا به دنبال آن بامداد دوشنبه بیست و نهم ماه جاری این موضوع عملی شد و حالتی رسمی بخود گرفت و دفاتر حفاظت از منافع دو کشور به سفارتخانه ارتقاء پیدا کرد.
درباره دلایل قطع این رابطه گفته شده که پنجاه و چهار سال قبل (سال 1961) مناسبات دو کشور پس از پیروزی انقلاب کوبا در سال ۱۹۵۹ و روی کار آمدن دولت کمونیستی به رهبری «فیدل کاسترو» رو به وخامت نهاد.
یک سال بعد از پیروزی انقلاب کوبا (سال 1960) دولت کاسترو اراضی خصوصی و شرکت‌های سرمایه داران خارجی در این کشور که برخی از آنها آمریکایی بودند، را مصادره کرد، این موضوع واشنگتن را بر آن داشت تا تجارت با کوبا را محدود و در فوریه سال بعد (1962) هاوانا را تحریم دایمی کند.
در اکتبر همان سال، هواپیماهای جاسوسی آمریکا از سکوهای پرتاب موشک اتحاد جماهیر شوروی سابق در کوبا عکس گرفتند تا این موضوع به سرعت به بحران موشکی بین آمریکا و کوبا و در واقع شوروی سابق تبدیل شد، اما با توافق دو طرف به این بحران پایان داده شد. بحران موشکی آمریکا و شوروی سابق اگرچه پایان یافت، اما منتهی به ادامه تحریم‌های واشنگتن علیه هاوانا و قطعی روابط بین آنها شد.
اما در پس این روایت، روایت دیگری نهفته است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، روایتی که تاکید می‌کند، دشمنی آمریکا با کوبا به سال‌های بسیار دور گذشته باز می‌گردد و ریشه در نگرش استعماری آمریکایی‌ها دارد که به کوبا به عنوان مستعمره‌ای که باید آن را تصرف کرد، نگاه می‌کردند.
مستندات موجود درستی این گفته را ثابت می‌کند:
- «جیمز مونروئه»، پنجمین رئیس‌جمهور آمریکا گفته بود که الحاق کوبا مسئله‌ای است که آمریکا به آن نیازمند است تا منافع خود را در قاره آمریکا محقق کند
- در سال 1805 «توماس جفرسون»، سومین رئیس‌جمهور آمریکا اظهار داشت: در صورت جنگ با اسپانیا، آمریکا کوبا را تصرف می‌کند، چون دارای منافعی در این جزیره است.
- در سال 1823 «جان کوئینسی آدامز» ششمین رئیس‌جمهور آمریکا، این ایده را مطرح کرد که کوبا به علت نزدیکی جغرافیایی با آمریکا باید تحت کنترل آن در‌آید
- در سال 1848 «جیمز پولک»، یازدهمین رئیس‌جمهور آمریکا سعی کرد کوبا را به 100 میلیون دلار از اسپانیا بخرد.
- در سال‌های 1853 و 1861 نیز «فرانکلین پیرس» و «جیمز بیوکنن»، چهاردهمین و پانزدهمین روسای جمهور آمریکا نیز تلاش‌های مشابهی انجام دادند.
و صدها مدرک و سند دیگر که تماما به دیدگاه و موضع استعمارگرانه آمریکایی‌ها در قبال کوبا اشاره می‌کند.
اینکه این دو کشور پس از بیش از پنج دهه روابط خود را از سرگرفتند، سوال برانگیز نیست یا جای تعجب ندارد، آنچه سوال برانگیز است، اینکه چرا واشنگتن در این برهه اقدام به از سرگیری روابط خود کرده است و در واقع در پس این اقدام تلاش دارد، چه اهدافی را محقق کند؟
پیش از پرداختن به این موضوع لازم است، تاکید شود که با وجود از سرگیری روبط دیپلماتیک دو کشور، اما برخی اختلاف‌های عمیق همچنان میان هاوانا و واشنگتن پابرجاست، از جمله اینکه هاوانا اصرار دارد، تحریم‌های 54 ساله آمریکا لغو شوند و واشنگتن خواستار بهبود وضعیت حقوق بشر و دموکراسی در کوبا است.
با این حال ناظران در این خصوص که چه چیز آمریکا را به از سرگیری روابط با کوبا در این برهه زمانی واداشت، اشاره می‌کنند:
یک: واشنگتن در طول این سال‌ها دریافت که سیاست‌هایش در قبال کوبا شکست خورده و برای حفظ منافعش در این کشور باید سیاست دیگری اتخاذ کند
- ادامه روند انزوای آمریکا در آمریکای لاتین، به گونه‌ای که آمریکای لاتین دیگر «حیاط خلوت» واشنگتن شمرده نمی‌شد و از سرگیری مناسبات با کوبا، دروازه خروج واشنگتن از این انزوا شمرده می‌شد
- تغییر سیاست واشنگتن در قبال کشورهایی مانند چین و ویتنام که سیستم سیاسی مشابه کوبا داشتند، در چنین شرایطی چرا واشنگتن نباید همین سیاست را در قبال هاوانا پیش گیرد
- نظرسنجی‌های انجام شده نشان می‌داد که اغلب مردم آمریکا و کوبایی‌های مقیم آمریکا، موافق بهبود روابط واشنگتن - هاوانا بودند
- تحریم‌های آمریکا زمینه عدم حضور و فعالیت شرکت‌های این کشور در کوبا و در نتیجه از دست دادن بازار کوبا و متحمل شدن خسارات سنگین در مقابل هموار کردن راه برای حضور و فعالیت شرکت‌های کشورهای رقیب را موجب شده بود که برای سرمایه گذاران آمریکایی امری گران شمرده می‌شد
- چرخش نخبگان سیاسی و تغییر نسل در نظام حکومتی کوبا و روی کار آمدن سیاستمداران نسل جدید به جای رهبران انقلابی، از دید آمریکایی‌ها فرصت مناسبی شمرده می‌شد تا با استفاده از آن روابط گسسته را التیام بخشد، علاوه بر اینکه با نفوذ در رهبران جدید احتمال تحقق اهدافش در کوبا را افزایش دهد
- مقابله با توسعه و گسترش نفوذ روس‌ها در آمریکای لاتین که هم اکنون در کشورهایی مانند کوبا و ونزوئلا نفوذی گسترده دارند
- برخی از سرگیری روابط آمریکا و کوبا را یکی از رهاوردهای توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 می‌دانند، نکته‌ای که «جان کری»، وزیر خارجه آمریکا طی اظهاراتش در یازدهم تیرماه در وین و در جمع خبرنگاران به صورت تلویحی به آن اشاره کرد گفت که ما با جمهوری کوبا به توافق رسیدیم که روابط دیپلماتیک را از سربگیریم و سفارتخانه‌هایمان را بازگشایی کنیم و این اقدام و گام مهمی جهت از سرگیری روابط عادی واشنگتن با هاوانا است.
وزیر خارجه آمریکا در ادامه تاکید کرده بود که از سرگیری روابط دو کشور اجازه تعامل بیشتر و در سطح عالی‌تر میان آمریکا و کوبا را می‌دهد و وقوع این لحظه تاریخی به واسطه تصمیم اوباما برای تغییر سیاستی بود که ناکارآمدی خود را ثابت کرده بود. علاوه بر اینکه رهبران دو کشور کوبا و آمریکا موافق هستند، تمرکز بر موضوعات و احتمالات آینده بسیار سازنده‌تر از تمرکز روی مسائل گذشته است، درگیری‌های جاری در عرصه بین المللی، حتی مذاکرات هسته‌ای گوشزد می‌کند که امور قابل تغییر است و روسای کشورها می‌توانند، تاثیرگذارتر در عرصه بین المللی و در قبال برخی کشورها عمل کنند.
نظرات شما عزیزان:
موضوعات مرتبط: سیاسی
برچسب‌ها: امریکا ،کوبا
تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: