حجاب مختص به اسلام نیست

اصل حجاب و پوشش امری فطری و سرشته با خلقت بشر  است. یکی از دلایل اساسی آن داستان آدم و حوا است. آن هنگام که از بهشت اخراج شدند و پوشش خود را از دست دادند (عورتشان آشکار شد)، سریع خود را با برگ درختان پوشاندند که این نمونه آشکاری از فطری بودن مسئله حجاب است؛ به نحوی که در قرآن کریم در سوره اعراف آیه 22 آمده است: «فَلَمَّا ذاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُما سَوْآتُهُما وَ طَفِقا یخْصِفانِ عَلَیهِما مِنْ وَرَقِ....»آدم و حوا از آن درخت ممنوعه چشیدند، پوشش خود را از دست دادند و به سرعت با برگ درختان بهشتی خود را پوشاندند[1].
این پوشش سریع آدم و حوا ناشی از احساس شرم از برهنگی حتی بدون حضور ناظر بیگانه، بیانگر ذاتی و فطری بودن حجاب است. بنابراین سابقه حجاب به زمان خلقت حضرت آدم و حوا برمی گردد.

رواج حجاب در بین زنان قوم یهود غیر قابل انکار است

برای شناخت موضع دین یهود در مورد حجاب و عفاف، دو منبع مهم در دسترس است که یکی از آنها کتاب مقدس یهودیان یعنی تورات و دیگری متن نسبتا مفصلی  به نام تلمود است، که در حقیقت به عنوان شریعت شفاهی یهودیان شناخته می شود که محصول تلاش عالمان یهودی در طول تاریخ است.

مورخین، نه تنها از مرسوم بودن حجاب در بین زنان یهود سخن گفته‌اند، بلکه به افراط ها و سخت گیری‌های بی شمار آنان نیز در این زمینه تصریح کرده‌اند. در «تلمود» اصلی‏‌‎ترین کتاب فقهی که به گفته ویل‏دورانت، اساس تعلیم و تربیت یهود است، بر لزوم پوشاندن سر از نامحرمان، لزوم سکوت زنو پرهیز از هرگونه آرایش برای سایر مردها، پرهیز از نگاه زن به مردان بیگانه،اجتناب از نگاه مرد به زنان نامحرم‏ و لزوم پرهیز از هر امر تحریک‏ آمیز، تأکید شده است.

برابر حکم سخت‏گیرانه تلمود، اگر رفتار زن فضیحت ‏آمیز باشد، شوهر حق دارد او را بدون پرداخت مبلغ کتوبا (مهریه) طلاق دهد و زنانی که در موارد زیر به رفتار و کردار آنها اشاره می‏ شود، ازدواجشان باطل است و مبلغ کتوبا (مهریه) به ایشان تعلّق نمی ‏گیرد: زنی که از اجرای قوانین دینی یهود سرپیچی می‏ کند و فی ‏المثل بدون پوشاندن سرِ خود، به میان مردان می‏ رود، در کوچه و بازار پشم می ‏ریسد و با هر مردی از روی سبک سری به گفت‏ و گو می ‏پردازد.

در کتاب مقدّس یهودیان، موارد متعدّدی یافت می شود که به طور صریح و یا ضمنی، حجاب و پوشش زن و مسائل مربوط به آن، مورد تأیید قرار گرفته است. در برخی از آنها لفظ «چادر» و «برقع» به کار رفته است که نشانگر کیفیت پوشش زنان آن عصر است. 

حجاب در مسیحیت و وجود این همه برهنگی در اروپا

جرجي زيدان دانشمند معروف مسيحي مي‌گويد: اگر مقصود از حجاب پوشاندن بدن به وسيلة چادر و روسري و نقاب و امثال آن است، اين موضوع قبل از اسلام و حتي پيش از دين مسيح بوده است و مسيحيت هم در آن تغييري نداده‌ است و تا قرون وسطا در اروپا حجاب معمول بوده است و تا به امروز هم آثار حجاب در اروپا باقي است.[2]

دو مرجع ديني مسيحيت به نام‌هاي كِلْمِنْت و تِرْتوليان در مورد حجاب چنين مي‌گويند: زن بايد كاملاً در حجاب پوشيده باشد و يا آنكه در خانه باشد، زيرا فقط لباسي كه او را مي‌پوشاند، مي‌تواند از خيره شدن چشم‌ها به سوي او مانع گردد. زن نبايد صورت خود را عريان ارائه دهد تا ديگري را با نگاه كردن به صورتش وادار به گناه نمايد.[3]

بنابراين حجاب نه تنها در دين اسلام بلكه در ساير اديان بخصوص در دين مسيحيّت مورد تأكيد قرار داده شده است. اما اينكه چرا در اروپا و بعضي از كشورهاي ديگر كه خود را پيرو حضرت عيسي ـ عليه السّلام ـ مي‌دانند اين همه برهنگي و بي‌بندوباري از جانب بسياري از زنان مشاهده مي‌شود. عوامل ديگري دارد كه به برخي از آنها اشاره مي‌شود:

۱. همان‌طوري كه در بين مسلمانان بعضي از افراد به قرآن كريم و احاديث پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ و ائمة اطهار ـ عليهم السّلام ـ عمل نمي‌كنند و در ظاهر مسلمان هستند، در بين مسيحيان هم افراد بسيار هستند كه ادعاي پيروي از حضرت عيسي ـ عليه السّلام ـ را دارند. ولي در عمل از هوا و هوس خود پيروي نموده و هيچ نوع پايبندي به مسيحيت و احكام آن ندارند.

۲. از زماني كه اروپا از نظر علم و صنعت رشد چشمگيري پيدا كرد به همان نسبت از دين و مسائل معنوي دور شد و رواج فساد و برهنگي در بين بسياري از زنان آنها يكي از آثار اين تحول مي‌باشد و اين موضوع اختصاص به اروپا ندارد بلكه كشورهاي اسلامي هم در معرض اين تهاجم فرهنگي قرار دارد و اگر با رشد صنعت به رشد معنويت جامعه فكر نشود به درد و بلاي اروپا مبتلا خواهند شد.[4]

فلسفة پوشش اسلامي

استاد شهيد مرتضي مطهري در كتاب با ارزش مسئلة حجاب، بعد از آنكه اشكالاتي را كه مخالفين اسلام براي حجاب تراشيده‌اند، با منطق نيرومند اسلام رد مي‌كند، مي‌فرمايد: «ما براي پوشش زن از نظر اسلام فلسفة خاصي قائل هستيم كه از نظر عقلي آن را موجّه مي‌سازد و از نظر تحليل مي‌توان آن را مبناي حجاب در اسلام دانست.»[5]

و بعد از تحليل واژه حجاب مي‌فرمايند: فلسفة پوشش اسلامي به نظر ما چند چيز است: بعضي از آنها جنبة رواني دارد و بعضي جنبة خانه و خانوادگي، و بعض ديگر جنبة اجتماعي و بعضي مربوط است به بالا بردن احترام زن و جلوگيري از ابتذال او.

اجتماع منحصراً براي كار و فعاليت است

حجاب در اسلام از يك مسألة كلي‌تر و اساسي‌تري ريشه مي‌گيرد و آن اين است كه اسلام مي‌خواهد انواع التذاذ جنسي، چه بصري و لمسي و چه نوع ديگر، به محيط خانوادگي و در كادر ازدواج قانوني اختصاص يابد، اجتماع منحصراً براي كار و فعاليت باشد. برخلاف سيستم غربي عصر حاضر كه كار و فعاليت را با لذت‌جوييهاي جنسي به هم مي‌آميزد اسلام مي‌خواهد اين دو محيط را كاملاً از يكديگر تفكيك كند.

در حقیقت دین مقدس اسلام که کاملترین دین آسمانی است برای حجاب احکام خاص و مترقّی تری دارد و برای حجاب حدی متناسب با غرایز بشری در نظر گرفته است. وجود احکام برای پوشش و حجاب در ادیان برخواسته از این بوده که در بین اقوام مختلف پوشش وجود داشته است.  

---

پی نوشت:
1 . معين الاسلام، مريم، پوشش و آرايش از ديدگاه پيامبر اعظم(ص)، قم، دفتر عقل، 1386، دوم، 19- 21.
2 . جرجي زيدان، تاريخ تمدن اسلام، انتشارات اميركبير، چ ششم، سال 1369، ص943.
3 . زن و آزادي، ص52، به نقل از: محمدي‌نيا، اسدالله، بهشت جوانان، انتشارات سبط اكبر، چاپ 19، 1383، ص283.
4 . بهشت جوانان، ص282.
5 . مطهري، مرتضي، مجموعه آثار، انتشارات صدرا، چ اول، 78، ج19، ص433.


منابع:
- مقاله ای از پایان نامه "پیشینه حجاب و رابطه حجاب با فطرت"؛ نوشته نگار عاطفی فرخان علیا
- کتاب "تاریخچه حجاب" ؛ نوشته سيدحسن موسوى، ‏؛ دفتر 60 "نگاهی دوباره به مسئله حجاب"
- "حجاب در قوم یهود چگونه است؟"؛ مصاحبه حجت الاسلام محسن عرفائی/ به نقل از خبرگزاری جوان
- "حجاب و عفاف در اسلام و در ادیان دیگر " به نقل از سایت حوزه