لقب اختصاصی امام هشتم علیه السلام !

ویژگی ها و خصائص انحصاری هر امام ، سبب انحصار لقبی خاص به ایشان گشته است. ائمه معصومین (علیهم السلام) در عین یکسانی و یکسویی هدفشان با یکدیگر گاه به جهت ویژگی های عصر و دوره ی امامت و حیاتشان و گاهی به جهات دیگر تفاوت ها و تمایزاتی داشته اند که همین امر سبب انتساب القابی خاص به هر یک از این بزرگواران گردیده است.

 از میان القاب متعددی که به هر یک از معصومین (علیهم السلام) نسبت داده شده همواره یک لقب پررنگتر و برجسته تر از سایر القاب گشته است به گونه ای که ذکر آن لقب خاص تنها یادآور امامی معین است. گاه شهرت این القاب تا بدانجا پیش رفته است که از نام ایشان پر کاربرد تر گشته و به لحاظ کثرت استعمال در عرف مردم، جایگزین نام اصلی گردید است.

 در چرایی انتساب هر کدام از این القاب ادله ای برآمد از بیانات ایشان به چشم می خورد. پی بردن به این دلایل کمک شایان توجهی در کسب معرفت به ذوات مقدس اهل بیت (علیهم السلام) می نماید.

 در این میان "رضا" لقب خاص و برجسته ی امام هشتم شیعیان حضرت علی بن موسی (علیه السلام) است.رضا به معنای خشنودی است. اما آنچه در اینجا سوال برانگیز است آن است که مراد از خشنودی چیست و چرا حضرتش به این لقب خوانده شده اند؟ خشنودی چه کسی و یا چه کسانی سبب ملقب شدن پیشوای هشتم شیعیان(علیه السلام) به "رضا" گردیده ست؟ و آیا مراد از خشنودی، خشنودی ایشان از دیگران است یا خشنودی غیر از ایشان؟؟

 یافتن پاسخ پرسش هایی از این دست اکنون و در زمانی که امکان پرسشگری از عالمترین فرد زمان میسر نیست تنها با جستجو در آثار باقی مانده از معصومان (علیهم السلام) و احادیث رسیده از ایشان امکان پذیر است. آنچه با جستجوگری در روایات بدست می آید آنست که اولا انتساب این لقب به علی بن موسی (علیه السلام) از سوی خداوند تبارک و تعالی صورت گرفته است و گمان آنکه این لقب از سوی مأمون به ایشان منتسب شده است کذبیست که از سوی مخالفان حضرت بیان شده است.

ثانیا ایشان بدین جهت "رضا " خوانده شدند که مورد رضایت خدا و رسول خدا صلی الله علیه و آله و ائمه (علیهم السلام) بعد از خودشان بودند اما دلیلی که در اینجا برای انتساب این لقب به امام هشتم شیعیان (علیه السلام) بیان شد دلیلی است که قابل تعمیم به سایر معصومان علیهم السلام است. چه اینکه دیگر امامان علیهم السلام  نیز مرضی خداوند متعال و رسول و ائمه (علیهم السلام) بوده اند و ظاهرا این ویژگی، ویژگی انحصاری علی بن موسی صلوات الله علیه نبوده که به سبب آن این لقب منحصر به ایشان گردد.

پس باید به دنبال نکته ی دیگری بود که به جهت آن حضرت ، "رضا "خوانده شد.

 توجه به این نکته و سوال از این امر که وجه تفاوت و تمایز امام رضا (علیه السلام) از دیگر معصومان (علیهم السلام) چیست که سبب انحصار این لقب به ایشان گشته است راوی را به ادامه ی پرسشگری می کشاند بگونه ای که امام جواد (علیه السلام) در توضیح تفاوت امام هشتم با سایر ائمه ی همام (علیهم السلام) می فرمایند: همان طور كه دوستان و طرفدارانش به ایشان رضایت داده و ایشان را پذیرفتند، مخالفین نیز ایشان را قبول كرده، به ایشان رضایت داده بودند، و این حالت براى پدران و اجداد ایشان اتّفاق نیفتاد؛ و لذا، از بین آنان فقط ایشان «رضا» نامیده شده‏اند.

امام جواد (علیه السلام) در توضیح چرایی انتساب لقب رضا به امام هشتم اینطور فرموده اند که: « أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی نَصْرٍ الْبَزَنْطِیِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ مُوسَى ع إِنَّ قَوْماً مِنْ مُخَالِفِیكُمْ یَزْعُمُونَ أَبَاكَ إِنَّمَا سَمَّاهُ الْمَأْمُونُ الرِّضَا لِمَا رَضِیَهُ لِوِلَایَةِ عَهْدِهِ فَقَالَ كَذَبُوا وَ اللَّهِ وَ فَجَرُوا بَلِ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى سَمَّاهُ الرِّضَا لِأَنَّهُ كَانَ رِضًى لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی سَمَائِهِ وَ رِضًى لِرَسُولِهِ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ بَعْدِهِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ فِی أَرْضِهِ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ أَ لَمْ یَكُنْ كُلُّ وَاحِدٍ مِنْ آبَائِكَ الْمَاضِینَ عَلَیْهِمُ السَّلَامُ رِضًى لِلَّهِ تَعَالَى وَ لِرَسُولِهِ وَ الْأَئِمَّةِ ع فَقَالَ بَلَى فَقُلْتُ فَلِمَ سُمِّیَ أَبُوكَ مِنْ بَیْنِهِمْ الرِّضَا قَالَ لِأَنَّهُ رَضِیَ بِهِ الْمُخَالِفُونَ مِنْ أَعْدَائِهِ كَمَا رَضِیَ بِهِ الْمُوَافِقُونَ مِنْ أَوْلِیَائِهِ وَ لَمْ یَكُنْ ذَلِكَ لِأَحَدٍ مِنْ آبَائِهِ ع فَلِذَلِكَ سُمِّیَ مِنْ بَیْنِهِمْ الرِّضَا.» (عیون أخبار الرضا علیه السلام / ترجمه غفارى و مستفید ؛ ج‏1 ؛ ص24) 

از احمد بن محمّد بن ابى نصر بزنطىّ نقل شده است كه گفت: به امام جواد علیه السّلام عرض كردم: گروهى از مخالفین شما مى‏پندارند كه چون مأمون پدر شما را براى ولایت عهدى خود پسندید و برگزید، ایشان را «رضا» نامید. حضرت جواد علیه السّلام فرمودند: به خدا دروغ مى‏گویند، خلاف مى‏گویند، بلكه خداوند - تبارک و تعالى- او را «رضا» نامید، زیرا او براى خداوند- عزّ و جلّ- در آسمانش، و براى رسولش و ائمّه بعد از او علیهم السّلام در زمینش مرضیّ بود.

 بزنطى گوید: عرض كردم: آیا مگر سایر پدرانتان علیهم السّلام براى خدا و رسولش و أئمّه علیهم السّلام راضى نبودند؟ حضرت فرمود: چرا، عرض كردم: پس براى چه از این میان فقط پدرتان «رضا» نامیده شده است؟ فرمود: چون همان طور كه دوستان و طرفدارانش به ایشان رضایت داده و ایشان را پذیرفتند، مخالفین نیز ایشان را قبول كرده، به ایشان رضایت داده بودند، و این حالت براى پدران و اجداد ایشان اتّفاق نیفتاد؛ و لذا، از بین آنان فقط ایشان «رضا» نامیده شده‏اند. 

با استعانت از کلام معصومین(علیهم السلام) مشخص شد که حضرت علی بن موسی الرضا(علیه السلام) نه تنها مورد رضایت خدا، رسول و ائمه (علیهم السلام ) و دوستدارانشان بودند بلکه رضایت مخالفان را نیز فراهم آورده بودند و این امر واقعیتی بی مانند در طول تاریخ بوده که برای هیچ یک از معصومان قبل و بعد از آن اتفاق نیفتاده است و همین امر سبب انحصار لقب رضا به امام هشتم (علیه السلام) گشته است.

نظرات شما عزیزان:

محسن

ساعت17:16---5 شهريور 1394

وبلاگتون رو خیلی خیلی دوست دارم لطفا مطالب بیشتر قرار بدید

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: